Heeft u vragen? Wij helpen u graag!
Wat is asbest
Asbest is een verzamelnaam voor zes mineralen met een vezelstructuur. Asbest heeft lang bekend gestaan om een aantal goede eigenschappen: trekvast, slijtvast, isolerend (warmte en elektrisch), biologisch inert, chemisch inert, brandwerend en bestand tegen hoge temperaturen. Bovendien was het ook nog eens goedkoop. In Nederland zijn de meest toegepaste soorten: wit asbest (chrysotiel), blauw asbest (crocidoliet) en bruin asbest (amosiet).
Alle asbesthoudende toepassingen bestaan uit asbestvezels met een bindmiddel. Dit bindmiddel kan variëren van enkel wat lijmstof tot harde materialen als imitatie marmer. Ook zijn cement, karton en gips veel voorkomende bindmiddelen. In een asbesthoudende toepassing kunnen meerdere verschillende soorten asbest aanwezig zijn. In de loop der tijd vindt door diverse invloeden aantasting van het bindmiddel plaats. Soms vergaat het bindmiddel helemaal. Hierdoor ontstaat een mogelijk blootstellingsgevaar voor mens en milieu.
In het verleden zijn asbesthoudende materialen veel gebruikt in gebouwen, woningen, industriële installaties, schepen en offshore objecten. Later werd algemeen bekend dat asbest grote risico’s voor de gezondheid met zich mee kan brengen. Sinds 1994 is er in Nederland een totaalverbod op het gebruik, verbruik, bewerken, verhandelen en het in voorraad hebben van asbesthoudende materialen.
Soorten asbest
Asbestvezels zijn onder te verdelen in twee hoofdgroepen:
- Serpentijn asbest (spiraalvormige vezelstructuur, chrysotiel)
- Amfibool asbest (naaldvormige vezelstructuur, crocidoliet, amosiet, anthophylliet, tremoliet en actinoliet)
In Nederland is chrysotiel de meest gebruikte asbestsoort (ruim 90%). Verder is er amosiet en crocidoliet gebruikt (samen 10%).
Door zowel het verschil in vezelstructuur als de chemische samenstelling heeft amfibool asbest een groter gezondheidsrisico dan serpentijn asbest. Dit wil echter niet zeggen dat serpentijn asbest geen risico met zich meebrengt. Ook serpentijn asbest kan grote gevolgen hebben voor de gezondheid.
Met het blote oog is asbest, dat verwerkt is in een toepassing, niet te herkennen. Alleen laboratoriumanalyse kan met zekerheid uitsluitsel geven.
Toepassing in Nederland
Nederland verwerkte van de geïmporteerde asbest ruim 80% tot asbestcement producten zoals golfplaten en waterleidingbuizen. Verder paste men het mineraal toe in toepassingen zoals:
- Rem- en frictiemateriaal
- Isolatiemateriaal
- Hittebestendig textiel
- Brandwerende platen
- Onderlagen van vloerbedekkingen
- In pakkingen en filters van de chemische- en voedingsmiddelen industrie
Geschat wordt dat er ruim 3.500 asbesthoudende producten zijn. Wil je meer weten over asbesthoudende toepassingen, lees dan hier verder.
Gezondheidsrisico’s
Blootstelling aan asbest kan ernstige gevolgen voor de gezondheid veroorzaken. Dit is uit diverse onderzoeken gebleken. Bij inademing van de vezels kunnen diverse aandoeningen ontstaan. Zoals longkanker, longvlies- en buikvlieskanker (mesotheliomen) en stoflongen (asbestose). Wil je meer weten over de gezondheidsrisico’s van asbest, lees dan hier verder.